A 38ª Semana da Familia comezou na parroquia de San Xoán Bautista cun acto profundamente simbólico e emotivo: unha mesa redonda titulada “Lembrando a construción da igrexa”, que tivo lugar o luns ás 20:30 horas no propio templo parroquial. O encontro reuniu a tres figuras clave no nacemento da actual igrexa —o arquitecto José Manuel Rey Pichel e os sacerdotes Xosé García Gondar e Manuel Rodríguez— moderados polo xornalista Santiago Garrido.
O acto, pensado como unha homenaxe viva á historia da comunidade, serviu para lembrar o proceso que levou á construción da actual igrexa parroquial, inaugurada o 25 de xuño de 1975, hai agora 50 anos. Pero non foi só unha revisión arquitectónica ou técnica, senón unha reconstrución do espírito dunha época marcada pola ilusión, a valentía e a implicación colectiva.
Un templo con raíces na comunidade
A intervención inicial correu a cargo de José Manuel Rey Pichel, arquitecto e carballés de orixe, que volveu expresamente desde Gran Canaria para participar no evento. O seu testemuño foi, como el mesmo dixo, “un acto de agradecemento e de honra á miña xente e aos meus pais”. Lembrou como, sendo neno, xogaba no adro da antiga igrexa, hoxe desaparecida, e como eses espazos marcaron a súa vocación sen el sabelo.
Rey Pichel contextualizou o momento histórico e urbano de Carballo nos anos 60 e 70, cando a vella igrexa foi clausurada por risco de ruína. A comunidade viuse entón na necesidade de tomar unha decisión difícil: restaurar o templo antigo, edificar un novo ou crear un complexo parroquial con múltiples funcións. Finalmente, apostouse pola terceira opción, cun enfoque claramente influenciado polo Concilio Vaticano II.
A arquitectura do Concilio
Un dos aspectos centrais da intervención de Rey Pichel foi a explicación do impacto do Concilio Vaticano II na concepción do templo: unha igrexa máis próxima, máis participativa, sen barreiras simbólicas nin físicas entre o altar e os fieis. O arquitecto defendeu unha arquitectura funcional, moderna, con materiais como o formigón visto e deseño minimalista, afastada das simetrías e do estilo neogótico habitual.
O proxecto foi presentado á comunidade con maqueta incluída no Cine Rega en outubro de 1973, e contou cunha acollida entusiasta. A participación veciñal foi masiva: 783 veciños votaron para escoller a comisión parroquial de obras, un feito pouco común naquela época. A construtora Menedo resultou adxudicataria dunha obra que se desenvolveu entre 1974 e 1975, e que tamén incluíu vivendas sociais e locais para Cáritas, outra das apostas pioneiras daquela parroquia.
Curas novos para un tempo novo
Os sacerdotes Manuel Rodríguez e Xosé García Gondar, que daquela eran curas moi novos (de apenas 30 anos), puxeron voz á experiencia pastoral dunha xeración valente que asumiu a responsabilidade de liderar o cambio. Lembraron a orde de derrubo da antiga igrexa, os anos de catecismo impartido en espazos improvisados, e o apoio fundamental da comunidade para erguer un templo que tamén funcionase como espazo social, educativo e cultural.
Un dos momentos máis emotivos da mesa foi a lembranza da ordenación sacerdotal de Manuel Rodríguez, celebrada na propia parroquia, feito excepcional que simbolizou a proximidade entre os pastores e a súa xente.
Memoria viva, arquitectura con alma
O arquitecto, visiblemente emocionado, lembrou os nomes dos seus compañeiros de infancia, os xogos no campanario, as tardes na horta do cura, e como todo iso conformou o seu amor pola arquitectura e pola súa vila. “A arquitectura sacra non é só técnica —afirmou—, é tamén sensibilidade, é alma, é compartir a fe”.
Rey Pichel entregou á parroquia o manuscrito orixinal do seu discurso como legado documental. A igrexa actual, lembrou, está incluída no catálogo de bens protexidos da Xunta de Galicia, sendo un exemplo recoñecido de arquitectura contemporánea relixiosa.
Un símbolo que transcende a pedra
A mesa redonda finalizou entre aplausos, cun recoñecemento unánime ao valor do templo como símbolo colectivo. “Fea ou bonita, está ben feita”, comentou un dos participantes, recoñecendo que máis alá da estética, a igrexa representa a unión e o esforzo dun pobo enteiro.
A moderación de Santiago Garrido permitiu alternar o relato histórico coa emoción persoal, cunha dinámica que fixo da mesa un verdadeiro acto de celebración da memoria viva de Carballo.
Esta xornada inaugural deixa claro que a historia da parroquia de San Xoán Bautista non é só un relato de pedra e formigón, senón de fe, comunidade e futuro compartido.